KADIN RENGİNDEN KORKAN SİYASET
16 Îlon 2014 Sêşem
Eşbaşkanlık sistemi tekçi zihniyetin kırılması, kadın ve erkeğin eşit statüde yaşama ve siyasete katılması açısından önemli olmaktadır
Delal AFŞÎN
Eşbaşkanlık sistemi kadın renginin yaşama ve siyasette yansımasıdır. Tek renkli siyasetten çok renkli siyasette geçiş ve geniş bir kesimin kendini ifade etmesi, toplumun özgürleştirilmesidir. Eşit koşullarda yaşama katılım toplumun özgürleştirilmesi ve toplumsal sorunların ortadan kalkmasıdır. Kısacası yaşamın özgürleştirilmesidir. Burada yaşanan asıl korku kadının siyasete girmesi değil, kadın renginin tekrardan yaşamda etkili olmasındandır.
Eşbaşkanlık sisteminin kaldırılması ve kadınların siyasetin dışında bırakılması için erkek egemen zihniyet ve onun kurumları harekete geçmiş durumdalar. Halkların siyasette söz sahibi olması, kendi kendini yönetmesinden korkan devletçi zihniyet, kendi sistemini koruma için tekrardan kadın kazanımlarına saldırmayı ve bu kazanımları ortadan kaldırmayı hedeflemektedir.
Eşbaşkanlık sistemi tekçi zihniyetin kırılması, kadın ve erkeğin eşit statüde yaşama ve siyasete katılması açısından önemli olmaktadır. Kadını yaşamın her alanında dışlayan devletçi-iktidar zihniyeti kadının bu kadar yaşamın içine girmesine ve yaşama yön vermesinden korkmaktadır.
Toplumsal sorunların ortadan kalkması ve toplumun özgürleştirilmesi, halkların kendi kendini yönetmesi ve devletin ortadan kalkması sistemidir eşbaşkanlık. Bu açıdan eşbaşkanlık sistemi sadece kadının siyasete katılması değildir. İnsanlığın sonun getiren sisteme karşı, insanca yaşamın yaratılacağı sistemin oluşturulmasıdır. Kapitalist moderniteye karşı, demokratik modernitenin yaşamsallaştırılmasıdır.
O yüzden devletçi- iktidar zihniyetten bu sistemi kabul etmesi ve sistemi onaylaması beklenemez. Kendi sistemine alternatif bir sistemin oluşmaması için elinden gelen tüm engellemeleri yapacaktır. Halkların özgürlükleri için kendi sistemleri olan eşbaşkanlık sistemine sahip çıkması, yaşamın her alanında bu sistemin geliştirilmesi ve kurumlaşması için çalışması gerekmektedir.
Eşbaşkanlık sistemine ilişkin Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan değerlendirmeleri önemli olmaktadır. Önder Abdullah Öcalan uzun süredir gündemde olan eşbaşkanlık sistemini yerel seçimlerle birlikte daha da genelleştirerek kadınlar için geniş bir çalışma alanı açmıştır. Eşbaşkanlık sisteminin yasal zemini yoksa fiili olarak mutlaka uygulanması, kesinlikle hiçbir şekilde kaldırılmamasının gerektiğini vurgulamakta, bir erkek ve bir kadının birlikte yürütmesinin önemli olduğunu, böyle olmayacaksa kadının yürütmesi gerektiği vurgusunu yapmaktadır. Kadının gelişimi ve yaşama katılımı açısından bunun esas alınmasının önemini herkese kabul ettirmeyi amaçlamıştır. Bunun için, Beş bin yıldır erkek egemen sistem devam ediyor. Bunu aşmak kolay olmasa da kadının özgürleştirilmesi mücadelesini yürütüyoruz belirlemesi kazanımların geldiği düzeyi göstermektedir.
Kadın renginden korkan siyasete karşı kadın eksenli yaşamın geliştirilmesi, kadın bakış açısıyla yaşama katılım esas alındığında özgürlükler gerçekleşecektir. Bu gün kadınlar kendilerinden çalınan yaşamlarını tekrardan alarak özgür yaşamı yaratmak istiyorlar. Bu yaşama sahiplenmek, binbir emekle oluşturulan kurumlaşmalarına sahip çıkmakla olacaktır. Eşbaşkanlık sisteminin iptali için açılan davaların uygulamaya geçmemesi için başta kadınlar olmak üzere toplumun tüm kesimlerinin her türlü eylemsellikleri geliştirilmesi, bu davanın boşa çıkarılması için önemlidir. Bu seçimler de halk kendi sistemini de belirledi. Tek kişilik yönetime hayır dedi. Özgürlükleri için onayladıkları sistemlerine sahip çıkmaları gerekmektedir.
Eşbaşkanlık sistemi, kadının kalıcılaştırması gereken en önemli bir kazanımıdır
Eşbaşkanlık modelinin pratikleşmesi, kadın özgürlük çizgisinin bu sistemle pratikleşmesidir. Eşbaşkanlık sistemi bir kadın-bir erkeğin sıradan yönetim tarzı değildir. Kırk yıllık devrimci mücadelenin en kapsamlı şekilde ulaştığı toplumsal düzeyin pratikleşmesidir. Her konuda zihniyetin, yeni kültürün, ahlakın somutlaşması ve özgürlük ruhunun derinleşmesidir. Tüm toplumun eşbaşkanlık sistemi temelinde özgürlük ve demokrasi ruhunun derinleştirilmesine ihtiyaç vardır. Eşbaşkanlık sistemi doğru pratikleştiğinde toplum zihniyet ve yaşam bakımından büyük bir zenginliğe, derinliğe ve kaliteye ulaşacaktır. Kadın özgürlük mücadelesinin birikimleri sonucu gelişmiş bir aşama olduğundan toplumsal alanlardaki kadın örgütleri başta olmak üzere herkesin duyarlı davranması gerekmektedir. Eşbaşkanlık sistemi esas olarak da Önder Abdullah Öcalanın özgürlükçü sisteminin pratikleşmesi ve toplumun derinliklerine kadar yayılmasını ve topluma ilmek ilmek işlenmesini, dokunmasını ifade etmektedir. Bu açıdan eşbaşkanlık sistemini en iyi nasıl uygulayabiliriz bunun yöntemlerinin geliştirilmesi önemli olmaktadır.
Dünyanın hiçbir yerinde kadının siyasete katılımı Kürt kadınlarının siyasete katılımı kadar aktif ve yaşamın her alanında rol oynayacak düzeyde değildir. Kadınların siyasete katılımı onlara belirlenen kotalarla sınırlı olması kadına erkek sisteminin dayatılması olmaktadır.
Eşbaşkanlık sistemi kadının siyasete katılımında kota sınırının kalkması ve erkekle eşit koşullarda çalışmalar da yer almasıdır. Tabi bu eşit koşulların yaratılması öyle kendiliğinden olmamıştır.
Kürdistan özgürlük mücadelesinde yaşanan hiçbir gelişme kendiliğinden olmadığı gibi büyük emek ve bedeller verilmiş, kazanımların hepsi iğneyle kuyu kazar gibi elde edilmiştir. Özgürlük hareketinin gelişimiyle birlikte özgürlük saflarına kadınların katılımı her geçen gün artmış, özgürlük için verilen her mücadele yeni bir gelişmeyi kendisiyle birlikte yaratmıştır. Kadın adının ve kimliğinin olmadığı bir yaşamdan, kendini yaşamın her alanında ifade edecek konuma getirmiş, kadın sisteminin yaşamsallaştırılmasının zeminleri yaratılmıştır. Nihayetinde Eşbaşkanlık sistemi kadının yaşamın her alanında kendini en iyi ifade edeceği bir sistem olarak ortaya çıkmıştır. Siyasete ve yaşama kadının katılımı bu sistemle daha da üst düzeye ulaşmıştır. Dünya da ilk defa kadınların siyasete katılımı bu kadar aktif olarak oluşmuştur.
Siyaset içerisinde kadının kazanımlarıyla elde edilen kurumlaşmaların süreklileşmesi ve kalıcılaşması kadının görevlerini daha da artırmaktadır. Kadınların, yaşamın özgürleştirilmesinde bu görevlerinin bilincinde olması önemlidir.
Eşbaşkanlık sistemi kadının kalıcılaştırması gereken en önemli bir kazanımdır. Bu sisteme sahiplenmek kadar kadın bakış açısıyla siyasete renk katmakta önemli olmaktadır. Kadının ve halkın yaşadığı sorunlara yerelden başlayarak çözümler üretmek, yaşanan sorunları ortadan kaldırmak için mücadele etmek en öncelikli görev olmaktadır.
Yerelden katılım neden önemli olmaktadır. Kuzey Kürdistanda Özgür Demokratik Belediyecilik modelinde uygulanmaya başlanan eşbaşkanlık sisteminin demokratik ekolojik kadın özgürlükçü paradigmaya dayalı ahlaki ve politik toplumun gerçekleştirilmesinde toplumsal model olarak anlaşılması gerekmektedir. Geçmiş sistemin eşbaşkanlık sistemine göre yeniden yapılandırılmasına özen gösterilirken, doğrudan ve radikal demokrasinin gelişmesinde rolünü oynayabilmelidir. Basit, sıradan, iktidarcı, güncel ve taktik olarak yaklaşılmamalı, bireysel çıkar ve yaşamın için zemin olarak görülmemelidir. İdeolojik ve stratejik olarak ele alınmalı, yaşamın özgürleştirilmesinde atılan tarihi bir adım olduğunun bilincine varılmalıdır. Tabi bu zihniyetin geliştirilmesinde ve öncülük etme de kadınlar kendilerini daha sorumlu görmeli, eşitlikçi, özgür ve komün yaşamın dayatıcısı olmalıdırlar. Eşbaşkanlık sisteminin yaşamsallaştırılmasında geri ve engelleyici tutumlara ortak olma yerine bunları aşacak yöntemler geliştirmeyi esas alabilmelidirler.
Eşbaşkanlar kendi alt kurumlarını işlevli hale getirdikleri oranda başarılı olabilirler. Bunun için eşbaşkanlar, meclis ve koordinasyon kuruluyla birlikte çalışmaya özen göstermeli her yerde de katılımcı demokrasinin geliştirilmesine de katkı sunmalıdırlar.
Eşbaşkanlık, devletçi, iktidarcı, rantçı anlayış ve yaklaşımların eleştirilmesi ve bu anlayışların aşılması temelinde kapitalist modernitenin insan emeğini sömüren anlayışına karşı durmasını da bilmelidir. Kolektif emek ve komün yaşamının geliştirilmesine öncülük etme yanında, ülke kaynaklarına sahip çıkma ve halkın hizmetine sunarak ekonomik sorunların ortadan kalkmasında öncülük ettiği oranda sisteminin kalıcılaşmasını da sağlamış olacaktır.
Kürt halkı açısından yaşanan en önemli sorun ekonomik olarak kendisine yetecek bir verimin elde edilmemesi durumudur. Kürdistan coğrafyasının veriminde burada yaşayan halk değil de, devletin daha fazla fayda sağlaması durumu vardır. Bu durumun aşılması işin Önder Abdullah Öcalanın su, toprak ve enerji komünleri kurun belirlemesi bu kaynakların halkın hizmetine sunulmasını sağlamak içindir. Bunu yapacak olanlar ise yerel yönetimden sorumlu olan eşbaşkanlardır. Ekonomik olarak kendini idame eden halklar özgür yaşamın inşasında önemli bir adım atmış demektir.
Demokratik modernitenin yaşamsallaştırılması ve özerk sistemin oluşturulmasında mücadele yürütülen tüm alanlarda eşbaşkanlık sisteminin uygulanması toplumsal dönüşümün yaratılması ve özgürlük algısının oluşturulmasında kalıcı gelişmelerin yaratılmasının zemini olacaktır.
Yeter ki eşbaşkanlık sistemi doğru sahiplenilerek gerekleri doğru yerine getirilsin.